De veranderende rol van communicatieadviseurs in gemeentes
Zelfs anno 2021 leeft er bij sommige mensen nog een beeld van de meestal wat oudere ambtenaar die van 9:00 tot 17:00 achter zijn bureau zit (uiteraard met een kop koffie) en vanuit het gemeentehuis bepaalt wat er in een gemeente moet gebeuren. Het is maar goed dat dit beeld niet klopt!
Ook binnen de gemeente mag er steeds meer geluisterd worden naar de wensen van de inwoner om zo draagvlak te creëren voor het beleid van de gemeente.
Van communicatie naar participatie
De tijd dat de gemeenteambtenaar vanachter zijn of haar bureau het beleid kan bedenken, ligt achter ons. Met de invoering van de omgevingswet moeten de burgers, bedrijven en maatschappelijke organisaties kunnen deelnemen aan beleid- en besluitvormingsprocessen. Dit nieuwe werken vraagt niet alleen veel van de beleidsambtenaar, maar ook van de communicatieadviseur. Er wordt verwacht dat je niet alleen zendt, maar vooral luistert en ophaalt. Van communicatieadviseur word je steeds meer een participatieadviseur. Met alle grote transities die er spelen, zoals de energietransitie en de warmtetransitie, is dat maar goed ook. Mensen willen graag invloed hebben op wat er in hun leefomgeving gebeurt. En dat is logisch, zij moeten er immers wonen. Door inwoners mee te laten doen en denken, creëer je eigenaarschap en draagvlak, waardoor uiteindelijk de transitie makkelijker zal gaan.
Wensen in kaart brengen en draagvlak vergroten
Dit vergt ook intern een andere manier van werken. Het is steeds belangrijker dat je als communicatieadviseur al vroeg bij een project wordt betrokken, zodat je op die manier samen de communicatie en participatie kunt vormgeven. Op een manier die niet alleen aansluit bij de wensen vanuit het gemeentehuis, maar vooral bij de wensen en de behoeften vanuit de inwoner. Er zijn verschillende manieren om deze wensen te achterhalen en daarmee te proberen het draagvlak voor je beleid te vergroten. Uiteraard is het via sociale media steeds makkelijker om in contact te zijn en te blijven met inwoners. Door middel van monitoren weet je als communicatieadviseur beter wat er speelt binnen de gemeente. Het gevaar is wel dat maar een klein deel van de inwoners de gemeente volgt via sociale media. En dan is het een nóg kleinere groep die daadwerkelijk reageert op berichten. Daardoor kun je bepaalde groepen en ‘het stille midden’ missen.
Inwoners benaderen
Een mix van communicatiemiddelen blijft daarom belangrijk. Waarbij directe contacten met inwoners en belanghebbenden een grote rol spelen. Het samenstellen van (online) burgerpanels, onderzoeksgroepen, het houden van enquêtes en het uitzetten van polls op sociale media helpt met het in kaart brengen van de wensen van inwoners. Als je daarnaast offline bewonersavonden organiseert, heb je een groot deel van de inwoners bereikt. Als communicatieadviseur is het nu juist de uitdaging om een mix van middelen in te zetten om zoveel mogelijk informatie het gemeentehuis naar binnen te halen, zodat het beleid ook écht wordt afgestemd op dat wat voor inwoners belangrijk is.