Tussen 13 en 15 juli viel er in Zuid-Limburg tussen de 80 en 180 millimeter regen. In sommige beken stroomde er meer dan dertig keer zoveel water als normaal.
Esther
vertelt je graag meer
Ook in de Maas steeg het waterpeil snel, mede door aanhoudende neerslag in België en Duitsland. Het werd een intense en ingrijpende periode voor veiligheidsregio’s, gemeenten, inwoners en vrijwilligers.
Bij Waterschap Limburg werd er in razend tempo geschakeld. Binnen vijftig uur werden op tweehonderd locaties ruim vier kilometer aan demontabele keringen opgebouwd. Er kwamen zeventig pompen in actie, meer dan tweehonderdduizend zandzakken en duizenden bigbags werden geplaatst. Esther Thijssen, senior communicatieadviseur bij Waterschap Limburg voor het hoogwaterbeschermingsprogramma, werd midden in de crisis in actie geroepen.
“Ik herinner me nog goed hoe heftig deze periode was voor heel Limburg”
Buffers, beken en zijrivieren stroomden over. Bij het meetpunt bij Sint Pieter stond het waterpeil nog nooit zo hoog. Binnen het waterschap was de situatie ongekend. In 2020 werkte Esther nog aan een landelijke campagne van het Hoogwaterbeschermingsprogramma, waarin met bewoners werd teruggeblikt op de overstromingen van 1993 en 1995.
Toen al werd duidelijk hoe groot de impact van hoogwater is. Maar wat er in 2021 gebeurde, ging nog een stap verder.
Op 14 juli werd de situatie opgeschaald naar GRIP-4, een regionaal gecoördineerde aanpak die in werking treedt als een crisis meerdere gemeenten tegelijk raakt. De voorzitters van de veiligheidsregio’s Noord- en Zuid-Limburg namen de leiding. In het regionale crisisteam werkten onder meer het waterschap, Rijkswaterstaat, GGD, brandweer en politie samen. Vanuit één bron werd gecommuniceerd. Gemeenten verwezen in hun berichtgeving naar de centrale kanalen van de veiligheidsregio.
Bij het waterschap werd een speciale crisispagina gelanceerd met actuele informatie. Esther zat in eerste instantie niet in het crisisteam, maar al snel was er overal hulp nodig. Ze sloot aan bij het team in Venlo en draaide mee in de communicatie-operatie. De werkdagen waren lang, in shifts van twaalf uur, dag en nacht. Adrenaline hield iedereen op de been. Pas op de terugweg in de auto hoorde Esther op de radio waar ze precies aan had bijgedragen. De impact drong dan pas echt door. Tegelijkertijd hield iedereen goed oog voor elkaar. Sommige collega’s woonden zelf in risicogebieden en moesten zelfs worden geëvacueerd. Dat maakte het werk nog intenser en persoonlijker.
Op dit moment loopt er een externe evaluatie van de crisis, uitgevoerd door een onafhankelijke partij in opdracht van de veiligheidsregio’s. De hoogwatercrisis bleek een ultieme stresstest. De lessen die nu worden opgehaald zijn belangrijk voor de toekomst. Want we weten dat we ook in de komende jaren geconfronteerd blijven worden met extreme droogte, hitte en wateroverlast. Juist daarom zijn maatregelen als waterberging, rivierverruiming en dijkversterking van levensbelang.
De dreiging van een overstroming is enorm voor de mensen die het betreft. Maar deze crisis bracht ook iets anders teweeg. Er ontstond verbondenheid. Esther zag van dichtbij hoeveel mensen zich inzetten. Collega’s van andere waterschappen, defensie, brandweer, politie en talloze vrijwilligers, ook van buiten Limburg, hielpen met het vullen en plaatsen van zandzakken, het opruimen van puin langs de Maas en het herstellen van schade. Dat maakte diepe indruk.
Communicatie speelt in zo’n situatie een cruciale rol. Maar wat me vooral bijblijft, is de inzet van mensen. Dat geeft vertrouwen voor de toekomst.
Esther
